Najkrócej mówiąc: W Nowym Testamencie znajduje się 21 listów przypisywanych różnym autorom. Fałszywie. Święty Paweł jest uważany za autora czternastu listów, choć badacze zgadzają się, że napisał tylko siedem.
I tak, św. Paweł rzeczywiście napisał listy: do Rzymian, dwa do Koryntian, do Galatów, do Filemona, Filipian i pierwszy do Tesaloniczan.
Nie napisał natomiast: obu listów do Tymoteusza, do Tytusa, drugiego do Tesaloniczan, do Efezjan, do Kolosan i do Hebrajczyków. Te listy napisali ludzie podszywający się pod Pawła kilkadziesiąt lat później.
Ocena autorstwa opiera się przede wszystkim na porównaniu stylu języka, słownictwa, używanych wyrażeń, rodzaju greki itd. Te porównania wskazują, że listy do Efezjan, Kolosan, do Tesaloniczan, zostały napisane inną ręką. Określa się je mianem pseudo-epigrafów, czyli pism napisanych przez ludzi podszywających się pod Pawła kilkadziesiąt lat później.
Warto także wiedzieć, że św. Paweł nie znał Jezusa osobiście, nie był naocznym świadkiem życia Jezusa. Jak sam w swoich litach twierdzi, nawrócił się już po śmierci Jezusa na drodze do Damaszku, a wszystko, co o Jezusie wie, pochodzi z objawień bezpośrednich. Z wizji. (Mówiąc racjonalnie, Pawłowi się to przyśniło, wyobraził to sobie). Co więcej, w swoich listach Paweł nie podaje żadnych informacji co do życia realnego Jezusa, nie ma w nich żadnych szczegółów historycznych, żadnych cytatów z Jego wypowiedzi, żadnych wskazówek co do Jego nauczania, stylu bycia, miejsca zamieszkania itd. Paweł nie wspomina też słowem o Betlejem, Nazarecie, matce Jezusa czy kimkolwiek z Jego rodziny. Dla Pawła Jezus to postać mistyczna i pojawia się tylko w czysto religijnych zawołaniach o “śmierci za nasze grzechy na krzyżu” oraz “zmartwychwstaniu Naszego Pana”. Trochę jak na dzisiejszej mszy świętej. Ale nawet w tym zakresie Paweł nie wspomina nic o cudach dokonywanych przez Jezusa, uzdrowieniach, wskrzeszeniach czy czymkolwiek takim. Można z tego wysnuć wniosek, co robią niektórzy badacze, zwolennicy hipotezy mistycznego Jezusa, że św. Paweł nie uważał Jezusa za postać historyczną, a Jezus był dla niego zjawiskiem mitycznym, religijnym, wysłanym przez Boga z siódmego firmamentu na pierwszy, gdzie umarł na krzyżu zabity przez szatana i zmartwychwstał – ale nie na ziemi, a w niebie. Wtedy wśród wyznawców judaizmu niebo było umieszczone ponad kopułą firmamentu, na której przesuwają się gwiazdy, i składało z siedmiu poziomów. (Wiemy, że to brzmi jak Harry Potter, ale tak to brzmi – trzeba pamiętać, że te wizje były snute przez ludzi, którzy nie mieli najmniejszego pojęcia o astronomii).
Przyjmuje się, że Paweł pisał swoje isty pomiędzy latami 50 a 70, kiedy został zabity w Rzymie. Listy fałszywie przypisywane Pawłowi powstały zapewne pod koniec pierwszego wieku lub na początku wieku drugiego. Listy do Galatów i pierwszy do Tesaloniczan to najwcześniejsze pisma w całym Nowym Testamencie, napisane długo przed powstaniem pierwszej Ewangelii.
Ciekawostką jest list do Hebrajczyków z jego radykalnym antysemickim przesłaniem. Jedna z hipotez przypisuje jego autorstwo kobiecie, niejakiej Priscilli.
Czego nie powie Ci ksiądz: Że autorstwo połowy listów św. Pawła nie jest znane. Są to listy anonimowe. Nie powie Ci też, że św. Paweł nie znał Jezusa i nie przedstawił żadnych informacji o Nim.
Pamiętaj, że Twój komentarz może trafić do książki, więc przemyśl odpowiedź i podpisz się.